Placówka kształcenia ustawicznego - czym jest i jakie realizuje cele?

W życiu zawodowym każdego człowieka może dojść do sytuacji, która będzie wymagała zdobycia dodatkowych kwalifikacji lub całkowitego przebranżowienia. Właśnie w tym celu powstały placówki kształcenia ustawicznego. Na czym polega działalność takich placówek?

Czym jest kształcenie ustawiczne?

Kształceniem ustawicznym można wszystkie czynności, które zmierzają do rozwoju człowieka, tj. zdobywania nowej wiedzy, doskonalenia dotychczasowych umiejętności czy całkowitej zmiany drogi zawodowej. Dzięki różnorodnym formom kształcenia uczestnik może rozwijać zainteresowania i zwiększać możliwości intelektualne w wygodny dla siebie sposób (dzienne, stacjonarnie, zaoczne). Nauka może przebiegać w sposób sformalizowany, poprzez uczestnictwo w wykładach, kursach, szkoleniach, studiach, seminariach czy konferencjach. Jednak wiele osób uczy się samodzielnie, korzystając z materiałów dostępnych w bibliotekach czy internecie.

Kształcenie ustawiczne według prawa

Według prawa oświatowego kształcenie ustawiczne jest przeznaczone dla osób, które chcą się rozwijać i zdobywać wiedzę po spełnieniu obowiązku szkolnego. Dla przypomnienia, w Polsce obowiązkowi szkolnemu podlegają dzieci od 7 roku życia do ukończenia szkoły podstawowej (maksymalnie do 18 roku życia). Kształcenie ustawiczne może być zorganizowane w formie szkolnej (szkoły dla dorosłych, szkoły policealne, szkoły branżowe II stopnia) oraz w formie pozaszkolnej (placówki kształcenia ustawicznego, centra kształcenia zawodowego, instytucje edukacyjno-szkoleniowe, inne podmioty prowadzące działalność oświatową). Edukacja odbywa się w formie stacjonarnej, dziennej lub zaocznej. W niektórych przypadkach odbywa się przy wykorzystaniu narzędzi do nauczania zdalnego.

Formy nauczania w placówkach kształcenia ustawicznego

Kwestie związane z formami nauczania w placówkach dla dorosłych reguluje artykuł 117 ustawy Prawo oświatowe oraz Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 października 2023 w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych. Zgodnie z przepisami placówki kształcenia ustawicznego prowadzą nauczanie pod postacią:

kwalifikacyjnych kursów zawodowych;
kursu umiejętności zawodowych;
kursu kompetencji ogólnych;
innych kursów zmierzających do pogłębienia wiedzy, umiejętności i kompetencji zawodowych;
szkoły dla dorosłych, szkoły branżowej II stopnia lub szkoły policealnej.

Dodatkowo placówka kształcenia ustawicznego może oferować praktyczną naukę zawodu zgodnie z obowiązującym programem nauczania.

Placówka kształcenia ustawicznego - podstawowe zadania

Placówka kształcenia ustawicznego musi przygotować ofertę, która będzie atrakcyjna dla osób dorosłych i jednocześnie łatwo dostępna (np. możliwa do pogodzenia z pracą). Do podstawowych zadań takiej placówki należy opracowanie materiałów edukacyjnych odpowiednich dla danego kierunku kształcenia oraz rozpowszechnianie ich wśród słuchaczy zgodnie z wybranym trybem (stacjonarnie, dziennie, zaocznie). W toku prowadzenia działalności placówka gromadzi również informacje, które przyczyniają się do rozwoju danego obszaru i formy kształcenia. Celem kształcenia ustawicznego jest zwiększenie kwalifikacji i aktywizacja zawodowa osób dorosłych, dlatego placówka powinna współpracować z pracodawcami oraz urzędami pracy.

Jak założyć placówkę kształcenia ustawicznego?

Placówki kształcenia ustawicznego mogą być zarówno publiczne, jak i prywatne. W przypadku placówek prywatnych właścicielem może być osoba fizyczna lub prawna. Żeby placówka mogła działać legalnie, wymagane jest zgłoszenie do ewidencji prowadzonej na szczeblu powiatowym. W tym celu należy złożyć wniosek, który będzie zawierał m.in. dane osoby prowadzącej szkołę, dane placówki, dane dyrektora i pracowników pedagogicznych oraz statut placówki. Do wniosku należy również dołączyć opinie wydane przez inspektora sanitarnego oraz komendanta Państwowej Straży Pożarnej. Zgodnie z art. 118 ustawy Prawo oświatowe, po 3 latach działalności podmiot może wystąpić do kuratora oświaty o akredytację, która stanowi potwierdzenie wysokiej jakości kształcenia w danej placówce.

Proces zgłaszania placówki kształcenia ustawicznego można przeprowadzić samodzielnie, jak również skorzystać z pomocy kancelarii prawnej. Tego typu usługa znajduje się m.in. w portfolio kancelarii Kancelaria Prawa Gospodarczego i Oświatowego.