Rozwijająca się gospodarka sprawia, że popyt na wysokiej klasy menedżerów nie zmienia się od lat. W czasach kryzysu poszukiwani są jeszcze bardziej. Szczególnie pożądanymi pracownikami są w dużych firmach, spółkach Skarbu Państwa. Przepustkę do kariery zapewnia im ukończenie menedżerskich studiów podyplomowych MBA. Dyplom MBA jest świadectwem posiadania przez jego właściciela kompetencji na najwyższym poziomie, ceniony jest nie tylko przez polskich pracodawców, uznawany jest na całym świecie bez konieczności jego nostryfikacji. To dzięki temu, że studia MBA są standaryzowane i taki sam program realizowany jest na wszystkich uczelniach.
Czym są studia MBA?
Pełny tytuł absolwenta to Master of Business Administration, czyli mistrz zarządzania biznesem. Pierwsze tego typu studia powstały w latach 30-tych XX w. w Stanach Zjednoczonych. To uczelnie amerykańskie opracowały program kształcenia kadry menadżerskiej, który później kopiowany był przez uczelnie z innych państw. Oczywiście w ciągu tych kilkudziesięciu lat był modyfikowany i dostosowywany do potrzeb rynku.
Studia MBA przeznaczone są dla kadry menedżerskiej niższego szczebla z krótkim doświadczeniem, najczęściej wynoszącym ok. 2 lat. Studia MBA może wybrać także absolwent studiów licencjackich lub magisterskich o dowolnym kierunku. Z podstawami ekonomii i zarządzania zapozna się podczas części teoretycznej studiów MBA.
Studia MBA są studiami podyplomowymi trwającymi 4 semestry w systemie weekendowym lub on-line. Niektóre szkoły biznesu oferują realizację programu w ciągu 2 semestrów, częstotliwość zajęć jest wtedy większa, ale można pogodzić ją bez problemu z pracą zawodową. Kandydaci poza warunkami formalnymi muszą zdać test GMAT sprawdzający kompetencje matematyczne i znajomość języka angielskiego.
Na koniec zajęć studenci muszą opracować zbiorowy projekt i obronić go przed uczelnianą komisją. W ten sposób udowodnią opanowanie najważniejszych umiejętności potrzebnych w zarządzaniu.
Program MBA obejmuje nie tylko część teoretyczną, ale przede wszystkim koncentruje się na umiejętnościach praktycznych, które później absolwent będzie mógł wykorzystać w zarządzaniu firmą. Bezcenną korzyścią, którą dają studia MBA, jest możliwość wymiany doświadczeń z innymi uczestnikami zajęć.
Master of Business Administration mogą odbywać się w języku polskim lub angielskim. Warto wybierać go pod kątem planowania dalszej kariery. Jeżeli ktoś planuje zarządzać polską firmą, to lepsze będą studia w języku polskim, nie będzie wtedy problemów z posługiwaniem się polską terminologią ekonomiczną. W przypadku planowanego wyjazdu za granicę lepszym wyborem będą studia w języku angielskim. Niektóre uczelnie wydają dyplom w obu językach.
Rodzaje studiów MBA
W Polsce studia MBA prowadzą szkoły biznesu lub uczelnie wyższe posiadające akredytację Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Obecnie w Polsce realizowanych jest ponad siedemdziesiąt programów MBA akredytowanych przez wiele zagranicznych uczelni partnerskich.
Różnią się między sobą sposobem realizacji, dodatkowymi treściami oraz kadrą prowadzącą zajęcia. Podstawowy program pozostaje jednak taki sam, dzięki temu każdy dyplom MBA ma taką samą wagę na całym świecie.
Ze względu na program i adresatów rozróżniamy kilka rodzajów studiów MBA:
- MBA - podstawowe studia menedżerskie,
- EMBA - studia dla kadry menedżerskiej wyższego szczebla,
- GEMBA - studia dla kadry zarządzającej w instytucjach międzynarodowych,
- DBA - Doctor of Business Administration - najbardziej prestiżowe i elitarne studia w biznesie,
- LL.M. - Master of Laws - studia realizujące program prawo w biznesie,
- MBA specjalistyczne - dla menedżerów konkretnej specjalizacji lub branży.
Studia specjalistyczne MBA
Zarządzanie firmą obejmuje wiele umiejętności z różnych dziedzin, wymagana jest także ogromna wiedza i doświadczenie. Menadżer to wszystko powinien złożyć w jedną, dobrze funkcjonującą całość. W dużych firmach jest to bardzo trudne, z tego względu coraz więcej z nich zatrudnia osoby z dyplomem MBA o określonej specjalności, np. zarządzanie w IT, zarządzanie bezpieczeństwem, księgowość i rachunkowość. Poszukiwani są także specjaliści do zarządzania w konkretnych branżach, np. lecznictwie, lotnictwie, energetyce, turystyce.
Studia EMBA
Executive Master of Business Administration to prestiżowe studia podyplomowe dla kadry menedżerskiej wyższego szczebla. Już sam proces rekrutacji stawia te studia wyżej niż studia MBA. Warunkiem przyjęcia na EMBA jest nie tylko ukończenie studiów magisterskich o kierunku ekonomicznym, ale przede wszystkim minimum 5 lat doświadczenia na stanowisku menadżerskim.
Studia Executive MBA od zwykłych studiów MBA różnią się przede wszystkim programem i formą zajęć. Nie ma tu miejsca na teorię, celem studiów Executive jest wyposażenie absolwenta w umiejętności praktyczne, najważniejsze z nich to:
- planowanie,
- opracowywanie strategii,
- szybkie podejmowanie decyzji,
- reagowanie na zmiany w otoczeniu biznesowym.
Coraz częściej program studiów Executive MBA kładzie większy nacisk na kształtowanie umiejętności miękkich. Wynika to przede wszystkim z potrzeb i oczekiwań pracodawców. Umiejętności twarde pozyskiwane są w trakcie kształcenia w szkole lub na różnych kursach, potwierdzone są odpowiednim dokumentem.
Kształtowanie umiejętności miękkich, czyli społecznych, jest znacznie trudniejsze. Niektórzy się z nimi rodzą, inni muszą się ich uczyć poprzez ćwiczenia praktyczne. Do najważniejszych kompetencji miękkich należą:
- odporność na stres,
- asertywność,
- komunikatywność,
- praca w zespole,
- kreatywność.
Zajęcia na studiach Executive MBA to przede wszystkim różnego rodzaju gry zespołowe, symulacje, wspólne rozwiązywanie problemów i opracowywanie strategii. Na zakończenie student musi opracować indywidualny projekt.
Executive Master of Business Administration dla jednych są milowym krokiem w dalszej karierze, dla innych potwierdzeniem posiadanych przez nich kompetencji.
Studia EMBA podyplomowe trwają 4 semestry i są studiami realizowanymi w trybie weekendowym, czasami przewidziane są wyjazdy do partnerskich uczelni zagranicznych. Dzięki temu studenci mogą zapoznać się z praktycznymi aspektami zarządzania w różnym otoczeniu ekonomicznym i społecznym. Najlepsze szkoły biznesu prowadzą stałą współpracę z najlepszymi firmami na rynku. Dzięki temu studenci mogą uczyć się od najlepszych.
Dyplom Executive MBA oznacza, że jego posiadacz jest mistrzem w opracowywaniu i realizowaniu różnych strategii zarządzania, podejmie każde wyzwanie i opracuje kilka wariantów jego rozwiązania.
Czy warto podejmować studia MBA?
Dla wielu osób studia MBA oznaczają wysokie zarobki i jest to prawda, absolwenci mogą liczyć na wynagrodzenie kilkakrotnie przewyższające średnią krajową. Największe wynagrodzenia otrzymują członkowie rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa, warunkiem członkostwa jest dyplom MBA, który został zrównany z egzaminem państwowym dla kandydatów na członków rad nadzorczych.
Ukończenie MBA czy Executive MBA nie jest równoznaczne z automatycznym podniesieniem pensji, absolwent musi wykazać się kompetencjami cennymi dla firmy i awansować. Może też po prostu poszukać lepszej pracy i wyższego stanowiska, co z dyplomem MBA będzie znacznie łatwiejsze.
Studia MBA to jedne z najdroższych studiów podyplomowych nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Ich cena jest bardzo zróżnicowana i może wynosić od kilku do kilkunastu tysięcy złotych za rok. Różnica najczęściej spowodowana jest prestiżem uczelni, posiadanymi akredytacjami i certyfikatami oraz kwalifikacjami kadry prowadzącej zajęcia.
Znakomita większość studentów traktuje studia podyplomowe MBA i studia Executive MBA jako inwestycję w siebie, która znacznie przyśpieszy karierę zawodową, ale także zwróci się z nawiązką. By tak się stało, trzeba nie tylko intensywnie w nich uczestniczyć, ale także bardzo starannie je wybrać. Warto w tym celu zapoznać się z rankingami i opiniami absolwentów.
Niewymierną korzyścią studiów MBA i Executive MBA są nawiązane podczas ich trwania kontakty biznesowe, a te podobno w biznesie są najważniejsze. Nie przyniosą efektów natychmiastowych, ale w przyszłości mogą zaowocować bliską współpracą lub intratnymi kontraktami.
