Specjaliści z Wydziału Zarządzania UŁ w międzynarodowym projekcie e-balance

Nowy system dla inteligentnego zarządzania energią elektryczną

Ta technologia dzięki lepszemu wykorzystaniu zasobów i zwiększeniu ich efektywności pozwala zaoszczędzić miliony złotych na inwestycje w nowe źródła wytwórcze energii elektrycznej. Wykorzystując to rozwiązanie, mieszkańcy produkujący energię w swoich domach mogą zarządzać jej wykorzystaniem, a nawet zarabiać na niezużywaniu energii . Narzędzie to wspiera też diagnozowanie awarii i błędów w sieci, odpowiada za ich „samonaprawianie”, zarządza systemem oświetlenia publicznego, i wspiera wykrywanie kradzieży energii.Dzięki zakończonemu właśnie projektowi e-balance, to nie wizje przyszłości, lecz rzeczywistość. Nad platformą zamówioną przez Komisję Europejską pracowali inżynierowie i informatycy z pięciu państw – Polskę reprezentował zespół z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego, który był odpowiedzialny za przygotowanie kompleksowych badań i analiz biznesowych. Projekt był realizowany przez 4 lata (2013-2017). Unia Europejska jest ważnym propagatorem zrównoważonej polityki energetycznej i mocno stawia na zrównoważony rozwój gospodarczy oraz uzyskanie wysokiej efektywności energetycznej w zużyciu energii – czyli zmniejszeniu zużycia energii, bez obniżania komfortu życia jej użytkowników. Dlatego coraz częściej rekomendowane są rozwiązania dla smart grid (sieć inteligentna), które zapewniają większą efektywność i lepsze wykorzystanie potencjału źródeł rozproszonych - prosumenckich. Do takich projektów dedykowanych dla nowoczesnej infrastruktury zalicza się właśnie e-balance. e-balance i Komisja EuropejskaGłównym zamawiającym i sponsorem wykonania projektu e-balance była Komisja Europejska dając finansowanie poprzez siódmy program ramowy. W skład konsorcjum projektu wchodzili inżynierowie i informatycy z różnych ośrodków naukowych, a także firmy europejskie – między innymi z Holandii, Portugalii, Niemiec i Hiszpanii. Pełna nazwa projektu to „Balancing Energy Production and Consumption in Energy Efficient Smart Neighbourhoods”. E-balance to jednocześnie projekt badawczo-wdrożeniowy, jak i opracowany w jego trakcie system do zarządzania wymianą energii elektrycznej. To rozwiązanie informatyczne zostało zaprojektowane w celu bilansowania i monitorowania wymiany produkcji elektrycznej oraz zarządzania jej konsumpcją w inteligentnym otoczeniu. Inteligentnym, czyli takim o odpowiednio przygotowanej sieci elektroenergetycznej, w którym gospodarstwa domowe mogą produkować energię elektryczną (np. przy pomocy paneli fotowoltaicznych), a także wykorzystywać inne urządzenia inteligentne (liczniki, sprzęt AGD tzw. home connect itp.) dla lepszego zarządzania potencjałem swoich źródeł i konsumpcją. Przy czym mogą zarabiać na niezużywaniu energii elektrycznej w określonym czasie dnia. Inteligentne rozwiązanie i dla mieszkańców i dla firm dystrybucyjnychNiektóre kraje, takie jak Holandia, są bardzo zaawansowane w pracach nad rozwojem koncepcji nowego modelu rynku, gdzie rozproszone źródła wytwórcze stają się podstawą działania tego rynku. To samo dotyczy także Niemiec, gdzie od lat powstają liczne lokalne spółdzielnie energetyczne, a problem zarządzania bilansowaniem lokalnym i uzyskiwania wysokiej efektywności energetycznej jest kluczowy dla ich modelu biznesowego. - System e-balance proponuje jedną z odpowiedzi na te wyzwania. W jego ramach proponowane są dwie usługi: bilansowanie lokalne oraz monitorowanie i kontrola elastyczności sieci. Pierwsza jest przeznaczona przede wszystkim do współpracy z małymi i średnimi prosumentami - tu system oferuje platformę komunikacyjną oraz zestaw narzędzi i urządzeń wraz z oprogramowaniem dla wprowadzenia tej usługi na rynek energetyczny. Z kolei monitorowanie i kontrola elastyczności sieci jest dedykowana dla dystrybutorów energii elektrycznej i ma za zadanie zwiększyć jakość usługi dostarczania energii do odbiorców przez zarządzanie wykrywaniem awarii w sieci, „samonaprawianie” się fragmentów sieci, zarządzanie systemem oświetlenia publicznego, a także wykrywanie błędów i kradzieży energii elektrycznej z sieci – mówi dr hab. Bożena Matusiak, prof. UŁ, kierownik zespołu badawczego z Wydziału Zarządzania UŁ. Rola Wydziału Zarządzania UŁ - czas na analizyProjekt e-balance został zainicjowany przez Instytut Zaawansowanej Technologii i Mikroelektroniki z Frankfurtu i już w latach 2011-2012 uczestniczył w konkursie Komisji Europejskiej w 7 programie ramowym w temacie: SmartCities 2013, jednak ze względu na brak zaplanowania prac dotyczących wykonania badań ekonomicznych i biznesowych został odrzucony. Aby wypełnić tę ważną lukę, niezbędną do realizacji projektu, zaproszono do współpracy dr hab. Bożenę Matusiak, prof. UŁ z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego, której zadaniem stało się powołanie zespołu i wykonanie niezbędnych badań dla realizacji biznesowych celów projektu. - Udział naszego zespołu wynikał głównie z tego, że konsorcjum projektu poszukiwało partnera kompetentnego do podjęcia się prac z obszaru biznesu. Jako zespół byliśmy zaangażowani przede wszystkim w przygotowywanie wszelkich analiz i badań rynkowych - od prawnych, po techniczne – na rynek polski, holenderski i portugalski. Byliśmy liderem badań dotyczących definicji modelu biznesowego, zagadnień cenowych oraz rozwoju tego modelu w trakcie całego projektu, odpowiadaliśmy za opracowanie rozwiązań biznesowych i wykonanie oraz ocenę wyników symulacji. Współpracowaliśmy przy badaniach społecznych w zakresie rozwiązania biznesowego dla prosumentów. Byliśmy też nieformalnym liderem prac nad wszelkimi aktualizacjami dotyczącymi zagadnień biznesowych i ekonomicznych – wylicza dr hab. Bożena Matusiak, prof. UŁ.W 2013 roku projekt, uzupełniony o zaplanowane prace badawcze z obszaru biznesu, po raz kolejny wystartował w konkursie i został oceniony przez Komisję jako bardzo ambitny i kompleksowy, a jednocześnie wpisujący się w programy badań z zakresu europejskiej polityki energetycznej. Projekt e-balance był współfinansowany również przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.Jak podkreśla prof. Matusiak, uzyskane rozwiązanie prototypowe jest przetestowane technicznie dla wspólnoty prosumentów w Bronsbergen w Holandii (usługa bilansowania) oraz w miasteczku Batalha, w Portugalii (usługa monitorowania i zarządzania siecią). Potencjał tego rozwiązania jest naprawdę duży, a żeby przetestować zaproponowany model biznesowy rozważana jest kontynuacja działań i prac nad tym prototypem w następnym możliwym projekcie. Więcej informacji na temat projektu na stronie: ebalance-project.eu